- Bo jest znudzone/zmęczone.
- Bo ząbkuje i próbuje w ten sposób uśmierzyć ból.
- Bo jest głodne.
- Bo chce zwrócić na siebie uwagę - rodzica albo towarzyszy zabawy. Często szturchanie czy bicie może być nieumiejętnym zaproszeniem do zabawy.
- Bo naśladuje inne dzieci.
- Bo nie jest w stanie przewidzieć konsekwencji swoich działań.
- Bo nie potrafi wyrazić swoich emocji - i to zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Takie kłopotliwe zachowania często pojawiają się, gdy dziecko coraz częściej funkcjonuje w obcych do tej pory sytuacjach społecznych (idzie do żłobka, zaczyna dostrzegać inne dzieci np. na placu zabaw, rozpoczyna zajęcia w grupie rówieśniczej), ale nie dostatecznie dobrze potrafi wyrazić słowami swoje potrzeby, prośby, przemyślenia. I to je bardzo frustruje. Jedno dziecko będzie manifestowało zmieszane i zagubienie płaczem, inne - gryzieniem czy drapaniem. I jedno i drugie niebawem z tego wyrośnie!
Ustalenie dlaczego dziecko gryzie czy bije to bardzo wiele - gdy wiemy, co dolega delikwentowi, możemy zarządzić skuteczną akcję ratunkową
- Przede wszystkim - staramy się nie dopuszczać do ataku. Zawsze reagujemy, gdy nasze dziecko podnosi rękę (albo zęby) na współtowarzysza zabawy, a gdy stanie się dramat (nie zdążyliśmy w porę i nasze zatopiło zęby w innym), przepraszamy pokrzywdzone dziecko.
- Nie trujemy i nie strzelamy wykładów tuż po zdarzeniu - to i tak nie przyniesie żadnego skutku, bo dziecko, które zaatakowało, podobnie jak jego ofiara, też często jet w emocjonalnej rozsypce i nie rozumie, co się stało. Czas na rozmowę (ale niezbyt długą!) jest wtedy, gdy i ty, i dziecko ochłoniecie.
- Używamy osobistego języka. Zamiast "nie wolno bić", raczej "nie chcę żebyś mnie bił, bo sprawia mi to ból".
- Pokazujemy pozytywne alternatywy. "Nie lubię, jak mnie gryziesz - wolę jak mnie głaszczesz i przytulasz".
- Nazywamy emocje ("widzę, że bardzo się zdenerwowałaś. Tak bardzo, że aż musiałaś mnie ugryźć") - to na prawdę działa i pomaga dziecku!
- Proponujemy akceptowalne społecznie sposoby wyrażania trudnych emocji - uderzanie pięścią w kanapę, darcie na strzępy kartki, tupanie.
- Nie zostawiamy dziecka samego z jego emocjami ("idę sobie, bo mnie gryziesz") - pokazujemy mu w ten sposób, że jego emocje nie są dla nas ważne, a to przecież nieprawda. Właśnie w momentach takiego kryzysu dzieci muszą wiedzieć, że mają w nas wsparcie.
Gryzienie i bicie a wiek dziecka
Warto pamiętać, że przyczyny niepoprawnych zachowań u dzieci różnią się w zależności od wieku, różne powinny być też nasze reakcje. Oto krótki przewodnik:?
Gdy 2 latek bije lub gryzie
Jeśli dwuletnie albo roczne dziecko bije lub gryzie, to przede wszystkim należy pamiętać, że jest to maluch, który wiele rzeczy robi odruchowo – innymi słowy, dopiero uczy się zasad społecznych i jego zachowanie jest w pełni zrozumiałe.
To, co możesz zrobić – zarówno gdy dziecko bije rodziców, jak i towarzyszy zabawy, to zachować spokój (nie podnoś alarmu – pamiętaj, że zachowanie twojej pociechy jest zrozumiałe rozwojowo), zwrócenie na siebie uwagi maluszka i głośny komunikat „nie wolno tak”.
Innym sposobem jest zademonstrowanie dziecku skutków jego działań (bo przecież ono nie musi być ich świadome). Gdy 2 latek bije lub gryzie, możesz zrobi smutną minę i powiedzieć: „Smutno mi, mam teraz ałka”. Nie przedłużaj jednak takiego przedstawienia i nie obrażaj się na maluszka. Dodaj tylko: „nie bij mamusi, to boli. Tak nie wolno”.
Jeśli to nie pomaga, przytrzymaj rękę dziecka przez chwilę, skup jego uwagę i powiedz np.: „nie wolno tak – mama nie bije, tata nie bije i Zosia też nikogo nie bije”.
Co zrobić gdy 3 latek bije?